Radio-Sindex, la première radio d’Indochine, est née à Haiphong

Et non, ce n’est pas à Saïgon, ou même à Hanoï, qu’est née la première radiosindex d’Indochine. C’est à Haïphong (Hải Phòng), un port situé au nord du Vietnam d’aujourd’hui, qu’une société privée monte en 1928 une station de radio dans cette colonie française. La Sindex, le petit nom de la Société industrielle d’exportation en Extrême-Orient, fournit à l’Indochine bon nombre de produits manufacturés, dont notamment des postes de réception de TSF via sa filiale Radio-Indochine. Mais pour en vendre, il faut que les colons aient une station à écouter. La Sindex s’équipe donc d’un émetteur construit par les établissements Kraemer à Asnières  et l’installe à Haiphong où elle a basé sa première agence indochinoise.

Radio Sindex Haïphong

Après quelques tests, Radio Sindex est inaugurée le vendredi 10 février 1928 à 20h30. Elle émet sur 87 mètres avec une puissance de 2 kw depuis le 68, avenue Paul-Bert (aujourd’hui Trần Quang Khải). Au programme, une allocution pleine d’emphase du représentant du Gouverneur général, son chef de sindex1cabinet M. Trillat. Puis, c’est au tour de Charles Olivier, secrétaire général de la Sindex de prendre la parole. Cette première émission s’achève par une Marseillaise interprétée par Lucienne Dufrenne.

Le poste de la Sindex diffuse trois fois par jour à 11h, 18h et 20h30 des informations, le cours des changes, du commerce et des valeurs, des concerts de musique européenne, annamite et chinoise. C’est Lucienne Defrenne qui a en charge la direction artistique et Maurice Leplat dirige l’orchestre et Tang Truong Trung l’ensemble annamite.

L’orchestre de la station.

La radio change plusieurs fois de longueur d’ondes pour améliorer sa réception et passe à 3,5 kw de puissance. En septembre 1928, elle finit par se fixer sur 320 mètres (937 khz).

Radio Sindex à Haïphong

La station de la Sindex devient Radio-Haïphong

Le 25 novembre 1928, la station change de nom pour s’appeler Radio Haïphong. Cependant, la réception reste insatisfaisante (faible puissance, parasite, longueur d’ondes inadaptée) et se localise uniquement sur la région d’Haiphong. C’est insuffisant pour rentabiliser le poste.

L’émetteur de Radio Haiphong

Par ailleurs, la Sindex n’est pas en bonne forme financièrement (elle dépose son bilan en 1931). A l’été 1929, la station, connue également sous le nom de Radio-Indochine, la filiale de la Sindex, n’est plus sur les ondes. Un nouveau projet privé se monte à Saïgon qui rachète l’émetteur de la Sindex.

Radio Haiphong

Radio-Sindex, đài phát thanh đầu tiên của Việt Nam, ra đời tại Hải Phòng

Và không, không phải ở Sài Gòn hay thậm chí ở Hà Nội, mà đài phát thanh đầu tiên của Đông Dương ra đời. Chính ở Hải Phòng, một cảng biển nằm ở phía bắc Việt Nam ngày nay, một công ty tư nhân đã thành lập một đài phát thanh vào năm 1928 tại thuộc địa Pháp này. Sindex, tên gọi ngắn của Société industrielle d’exportation en Extrême-Orient, cung cấp cho Đông Dương nhiều sản phẩm công nghiệp, trong đó có các bộ thu sóng TSF thông qua chi nhánh Radio-Indochine. Nhưng để bán được hàng, các thực dân cần có một đài để nghe. Vì vậy, Sindex trang bị một máy phát được chế tạo bởi các xí nghiệp Kraemer tại Asnières và lắp đặt tại Hải Phòng, nơi công ty mở chi nhánh đầu tiên tại Đông Dương.

Sau một vài thử nghiệm, Radio Sindex được khai trương vào tối thứ Sáu, ngày 10 tháng 2 năm 1928, lúc 20h30. Đài phát sóng trên sóng 87 mét với công suất 2 kW từ số 68, đại lộ Paul-Bert (ngày nay là Trần Quang Khải). Chương trình khai mạc gồm một bài diễn văn trang trọng của đại diện Toàn quyền, trưởng văn phòng của ông, ông Trillat. Sau đó, đến lượt Charles Olivier, tổng thư ký của Sindex, phát biểu. Chương trình đầu tiên kết thúc bằng bài Marseillaise do Lucienne Dufrenne thể hiện.

Đài Sindex phát sóng ba lần mỗi ngày vào các giờ 11h, 18h và 20h30 với thông tin, tỷ giá, thương mại và giá trị chứng khoán, cùng các buổi hòa nhạc âm nhạc châu Âu, An Nam và Trung Hoa. Lucienne Dufrenne phụ trách chỉ đạo nghệ thuật, Maurice Leplat chỉ huy dàn nhạc, và Tang Trường Trung phụ trách dàn nhạc An Nam.

Dàn nhạc của đài.

Đài thay đổi nhiều lần bước sóng để cải thiện khả năng tiếp nhận và tăng công suất lên 3,5 kW. Vào tháng 9 năm 1928, đài cuối cùng ổn định ở bước sóng 320 mét (937 kHz).


Đài Sindex trở thành Radio-Hải Phòng

Ngày 25 tháng 11 năm 1928, đài đổi tên thành Radio Hải Phòng. Tuy nhiên, khả năng tiếp nhận vẫn chưa thỏa đáng (công suất thấp, nhiễu sóng, bước sóng không phù hợp) và chỉ tập trung ở khu vực Hải Phòng. Điều này là không đủ để đài có thể sinh lời.

Máy phát của Radio Hải Phòng

Ngoài ra, Sindex không có tình hình tài chính tốt (nộp đơn phá sản năm 1931). Vào mùa hè năm 1929, đài, còn được gọi là Radio-Indochine, chi nhánh của Sindex, không còn phát sóng nữa. Một dự án tư nhân mới bắt đầu được thành lập tại Sài Gòn…

Laisser un commentaire

Ce site utilise Akismet pour réduire les indésirables. En savoir plus sur la façon dont les données de vos commentaires sont traitées.